16 maja obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Światła. Jest to ogólnoświatowa inicjatywa, podkreślająca szacunek dla światła i roli, jaką odgrywa w nauce, kulturze, sztuce, edukacji i zrównoważonym rozwoju, a także w dziedzinach tak różnych, jak medycyna , komunikacja i energia. Działania podejmowane na całym świecie w ramach obchodów pokazują, w jaki sposób nauka, technologia, sztuka i kultura mogą pomóc w osiągnięciu celów priorytetowych dla UNESCO, którymi są edukacja, równość i pokój.
W bieżącym roku Międzynarodowy Dzień Światła, proklamowany na 39. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 2017 roku, obchodzony był na świecie po raz czwarty. Przypomnijmy, iż na datę obchodów wybrano 16 maja, dla upamiętnienia pierwszego zakończonego sukcesem użycia lasera rubinowego, skonstruowanego w 1960 roku przez amerykańskiego fizyka i inżyniera, Teodora Maimana. Laser stał się przykładem naukowego odkrycia z wykorzystaniem światła, które doprowadziło do rewolucyjnych zmian w wielu dziedzinach wiedzy, mających bezpośredni wpływ na życie pojedynczych ludzi i całych społeczeństw.
Hasło tegorocznych obchodów: „Zaufajmy nauce” (Trust Science) stanowi także apel – zarówno do przedstawicieli świata nauki, jaki i szerokiej społeczności – o podpisanie deklaracji, potwierdzającej nasze zaufanie do nauki oraz znaczenie zaufania społecznego do procesu naukowego. Organizatorzy obchodów Dnia zwracają się z apelem do wszystkich o podpisywanie dostępnej na stronie Deklaracji Zaufania do Nauki.
Wszyscy wiemy i zdajemy sobie sprawę, że światło odgrywa kluczową rolę w naszym życiu. Na najbardziej podstawowym poziomie, biorąc pod uwagę procesy fotosyntezy, można powiedzieć, że światło jest źródłem życia. Badania możliwości światła doprowadziły do odkrycia alternatywnych źródeł energii, do postępu w dziedzinie diagnostyki i zabiegów medycznych ratujących życie, do wynalezienia superszybkiego Internetu, opartego
o technologię światłowodową oraz wielu innych odkryć, które zrewolucjonizowały życie społeczne i zasadniczo ukształtowały nasze rozumienie wszechświata. Wszystkie wspomniane technologie rozwijały się przez wieki intensywnych badań nad właściwościami światła, począwszy od opublikowanej w 1015 roku przełomowej pracy Ibn Al-Haythama zatytułowanej „Kitab al-Manazir” (Optyka), aż po pracę Alberta Einsteina z początku XX wieku, która całkowicie zmieniła sposób naszego myślenia o czasie i przestrzeni.
Nasze zaufanie do nauki, znaczenie zaufania społecznego do procesu naukowego, rola światła w naszym życiu, technologie wykorzystujące światło to zagadnienia przewodnie będące przedmiotem pogadanek i dyskusji odbytych na lekcjach fizyki, które zostały podjęte przez uczniów klas siódmych i ósmych naszej szkoły po powrocie do nauki stacjonarnej w ramach tegorocznych obchodów Międzynarodowego Dnia Światła. Przygotowanie apelu czy mini konferencji popularnonaukowej dla społeczności szkolnej niestety, z racji obecnej sytuacji nie było możliwe, jak to bywało w latach wcześniejszych. Ale cóż, wszystko przed nami…
Dodajmy jeszcze, iż różnorodność dziedzin, w jakich światło odgrywa znaczącą rolę, pozwala na szerokie społeczne zaangażowanie w działania podejmowane z okazji Dnia, mające także na celu ukazanie roli nauki, technologii, sztuki i kultury w realizacji celów UNESCO – powszechnego dostępu do edukacji, równości płci i budowania trwałego pokoju na świecie. Międzynarodowy Dzień Światła może stać się instrumentem budowania pomostów pomiędzy różnymi dziedzinami nauki, edukacji i sztuki, odpowiadając na potrzebę interdyscyplinarności w nauce oraz pogłębionego dialogu pomiędzy społeczeństwem, naukowcami, decydentami, biznesem i organizacjami pozarządowymi
Organizowane co roku obchody Dnia, służą także podkreśleniu roli nauki i technologii w osiąganiu wszystkich Celów Agendy Zrównoważonego Rozwoju 2030, przede wszystkim zaś tych dotyczących podnoszenia jakości życia, opieki zdrowotnej i warunków sanitarnych, zapewnienia dostępu do zrównoważonych, nowoczesnych źródeł energii oraz bezpiecznych warunków życia, dzięki budowaniu stabilnych, zrównoważonych miast i osiedli ludzkich.
Bibliografia:
https://www.unesco.pl/article/1/16-maja-miedzynarodowy-dzien-swiatla-2/
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/miedzynarodowy-dzien-swiatla-16-maja
https://bimkal.pl/kalendarz/miedzynarodowy-dzien-swiatla
Opracowała: mgr Elżbieta Rzepka